We weten allemaal dat een beetje netheid geen kwaad kan. Maar wat als je een overdrive hebt in je behoefte aan reinheid? Wat als het je dagelijkse leven beïnvloedt en je constant geplaagd wordt door angstige gedachten over vuil en ziektekiemen? Dat klinkt niet als een feestje, hè? Dat, beste lezer, is het leven met smetvrees. Wat is het? Waar komt het vandaag en de meest belangrijke vraag, hoe kom je er vanaf?
Wat is smetvrees?
Laten we eerst even stilstaan bij wat smetvrees eigenlijk is. Smetvrees is een angststoornis, officieel bekend als obsessieve-compulsieve stoornis (OCS), waarbij de persoon voortdurend bang is voor besmetting en obsessief gedrag vertoont om ‘schoon’ te blijven. Denk hierbij aan excessief handen wassen, vermijden van drukke plekken, en obsessief schoonmaken. Het is als het hebben van een overijverige schoonmaakrobot in je hoofd die nooit een pauze neemt. Uitputtend, toch?
Wat zijn de symptomen van smetvrees?
De symptomen kunnen variëren van persoon tot persoon, maar hier zijn enkele van de meest voorkomende:
Overmatig handen wassen of schoonmaken
Dit is misschien wel het meest bekende symptoom. Mensen met smetvrees wassen vaak hun handen of reinigen hun omgeving tot het punt van obsessie.
Vermijden van drukke plaatsen
Om mogelijke blootstelling aan ziektekiemen te voorkomen, kunnen mensen met smetvrees drukke plaatsen zoals winkelcentra, bioscopen, of openbaar vervoer vermijden.
Angst voor fysiek contact
Dit kan variëren van een afkeer van handen schudden tot het vermijden van alle vormen van fysiek contact.
Herhaaldelijk controleren van schoonmaakroutines
Mensen met smetvrees kunnen zich dwangmatig bezig houden met schoonmaken en herhaaldelijk controleren of iets wel goed genoeg schoon is.
Angst voor ziek worden
Dit kan leiden tot een obsessie met gezondheid en hygiëne, inclusief het excessief gebruik van desinfectiemiddelen en antibacteriële producten.
Het is belangrijk te vermelden dat, hoewel we allemaal wel eens een beetje overdreven voorzichtig kunnen zijn over hygiëne, smetvrees een belemmering kan vormen voor het dagelijks leven van de persoon die eraan lijdt. Als je denkt dat jij of iemand die je kent last heeft van smetvrees, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken.
Hebben vrouwen meer last van smetvrees dan mannen?
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen vaker last hebben van smetvrees dan mannen. Volgens de gegevens van het National Institute of Mental Health was de prevalentie van OCD in het afgelopen jaar hoger bij vrouwen (1,8%) dan bij mannen (0,5%) bron.
Vecht niet tegen je smetvrees, accepteer het
Nu je weet wat smetvrees is, vraag je je waarschijnlijk af: hoe ga ik hiermee om? De eerste stap is acceptatie. En nee, ik zeg niet dat je de rest van je leven je handen moet blijven schrobben tot ze eruit zien als een gerimpelde pruim. Wat ik bedoel is dat het accepteren van je smetvrees – in plaats van te vechten tegen de angst – een cruciale eerste stap is. Acceptatie betekent dat je erkent dat je deze gevoelens hebt, maar dat ze niet definiëren wie je bent. Ze zijn slechts een deel van je ervaring.
Zoek professionele hulp
Na acceptatie komt het zoeken van hulp. En nee, Google is niet de beste bron voor mentale gezondheid. Ondanks dat we allemaal af en toe als amateurpsychologen optreden, is het essentieel om professionele hulp te zoeken als je met smetvrees worstelt. Een therapeut kan je helpen om je angst te begrijpen en je strategieën geven om deze te beheersen. Vergeet niet, het is oké om hulp te vragen. Het betekent niet dat je zwak bent; het betekent dat je sterk genoeg bent om voor jezelf te zorgen.
Oefen Mindfulness
Hoewel er veel specifieke technieken zijn die therapeuten gebruiken om je te helpen met smetvrees, is een techniek die je zelf kunt toepassen mindfulness. Mindfulness is het vermogen om volledig aanwezig en betrokken te zijn bij het heden, bewust van wat je doet en waar je bent, zonder te reageren of overweldigd te worden door wat er om je heen gebeurt. Het is alsof je een stapterug neemt en naar je angst kijkt zonder er door meegesleept te worden. Denk eraan als een soort mentale tai chi, waarbij je je angsten en obsessies laat komen en gaan zonder ze te laten beheersen. Het klinkt misschien allemaal een beetje zweverig, maar vertrouw me, het werkt!
Stel blootstellingstherapie voor
Een andere techniek die therapeuten vaak gebruiken bij smetvrees is blootstellingstherapie. Voordat je gillend wegrent bij het horen van het woord ‘blootstelling’, laat me het uitleggen. Het idee is om jezelf geleidelijk en op een gecontroleerde manier bloot te stellen aan de dingen die je angst veroorzaken. Het is alsof je in het diepe springt, maar dan met een zwemvest en een reddingsboei. Je zou bijvoorbeeld kunnen beginnen met het aanraken van een deurknop zonder je handen meteen te wassen. Het klinkt misschien eng, maar met de tijd en oefening kun je leren om je angst te beheersen in plaats van dat je angst jou beheerst.
Vind een ondersteuningsgroep
Je bent niet alleen in je strijd tegen smetvrees. Er zijn veel anderen die hetzelfde doormaken, en het kan enorm helpen om met hen in contact te komen. Ondersteuningsgroepen zijn een geweldige plek om ervaringen te delen, advies te krijgen, en misschien zelfs een paar nieuwe vrienden te maken. Want zeg nou zelf, wie begrijpt beter wat je doormaat dan iemand die hetzelfde heeft meegemaakt?
Extra info
Ontdek de wereld van Fibromyalgie: een nieuw medicijn in vooruitzicht!
Totaal geen ochtendmens? Zo verander je van nachtuil naar vroege vogel!
Bronvermelding
© Foto: 123rf.com
